Kiedy następuje przedawnienie zobowiązań?

Mało który z dłużników, widząc dokument poświadczający zaistniałe zobowiązanie finansowe, zdaje sobie sprawę, że może ono ulec przedawnieniu. To jedno z zagadnień Kodeksu Cywilnego, często pomijanych i nie do końca zgłębionych. Jedno jest pewne – w przypadku kiedy minie określony czas od zaistnienia obowiązku płatności, a wierzyciel nie zgłasza sie po odbiór długu – dłużnik ma prawo złożyć wniosek o jego anulowanie.

Gdzie szukać informacji o przedawnieniu?

Podstawowe zapisy o przedawnieniu zobowiązań, przede wszystkim finansowych (bo tylko takie mogą ulec anulowaniu), to artykuł 117 Kodeksu Cywilnego. Znajdziemy tam informację, że aby nastąpiło przedawnienie muszą zaistnieć dwie przesłanki – brak zainteresowania spłatą długu ze strony wierzyciela (tzn. brak dochodzenia wierzytelności), a także określony czas od momentu powstania obowiązku płatności.

Jak określić moment obowiązku płatności?

W zależności od rodzaju transakcji i umowy, moment zobowiązania to dzień, w którym klient powinien dokonać płatności za towar, przedmiot, usługę. Na przykładzie podpisania umowy na zakup mieszkania – momentem obowiązku płatności jest dzień, na który ustalono zapłatę za mieszkanie. W przypadku regularnych spłat, np. czynszu za wynajem, czy rat kredytowych bierze się pod uwagę dzień, w którym zapłata powinna być dokonana.

Kiedy następuje przerwanie biegu przedawnienia?

O ile wierzyciel nie interesuje się spłatą długu i nie dochodzi roszczenia, czas przedawnienia to zazwyczaj 10 lat, niektóre zobowiązania posiadają jednak skrócony czas – 3 lata, a nawet 1 rok. I tak:

• roszczenia majątkowe oprócz wymienionych poniżej posiadają 10-letni okres przedawnienia;
• roszczenia związane z działalnością gospodarczą – 3 lata;
• roszczenia związane ze świadczeniami okresowymi – 3 lata.

Warto jednak dodać, że w momencie kiedy wierzyciel zgłosi się po dług, a więc wykona jeden z następujących kroków: złoży pozew do sądu, podejmuje działania komornicze, bądź kiedy sam dłużnik zechce dokonać opóźnionego obowiązku spłaty. Po takim wydarzeniu bieg przedawnienia liczy się na nowo, nawet jeśli minęło już 8 lat od momentu powstania zobowiązania płatności.